งานเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย (รปภ.) คืออะไร?
เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย หรือที่เรียกกันว่า รปภ. (ย่อมาจาก “รักษาความปลอดภัย”) คือบุคลากรที่มีหน้าที่ในการป้องกันและดูแลรักษาความปลอดภัยของสถานที่และทรัพย์สิน รวมถึงการดูแลผู้คนที่อยู่ภายในพื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย หน้าที่หลักของรปภ. คือการป้องกันการเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด เช่น การโจรกรรม การทำลายทรัพย์สิน หรือการกระทำผิดกฎหมายอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในพื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย
หน้าที่และความรับผิดชอบของเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย (รปภ.)
การทำงานของ รปภ. เป็นงานที่มีความรับผิดชอบสูง เพราะมีผลกระทบต่อความปลอดภัยของบุคคลและทรัพย์สินภายในสถานที่ต่าง ๆ เช่น อาคารสำนักงาน คอนโดมิเนียม โรงงาน หรือสถานที่สำคัญอื่น ๆ ซึ่งหน้าที่ของรปภ. จะประกอบด้วยหลายด้าน ดังนี้:
1. การตรวจสอบและควบคุมการเข้า-ออก
- รปภ. ต้องทำหน้าที่ตรวจสอบและควบคุมการเข้า-ออกของผู้คนในสถานที่ เช่น ตรวจสอบบัตรประชาชน บัตรสมาชิก หรือบัตรคีย์การ์ด เพื่อป้องกันบุคคลที่ไม่ได้รับอนุญาตจากการเข้าไปในพื้นที่
- บางสถานที่อาจมีระบบอิเล็กทรอนิกส์ เช่น ระบบสแกนลายนิ้วมือ หรือ สแกนใบหน้า เพื่อเพิ่มความปลอดภัย
2. การลาดตระเวน
- การลาดตระเวนในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น ทางเดิน, ลานจอดรถ, หรือพื้นที่ส่วนกลางในอาคาร เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีการกระทำที่ผิดกฎหมายหรือเหตุการณ์ไม่คาดคิด เช่น การโจรกรรมหรือการทำลายทรัพย์สิน
- การลาดตระเวนต้องทำเป็นระยะ ๆ และตรวจสอบจุดต่าง ๆ ให้ครบถ้วนในทุกช่วงเวลา
3. การดูแลระบบรักษาความปลอดภัย
- รปภ. ต้องตรวจสอบการทำงานของ กล้องวงจรปิด (CCTV) ระบบ สัญญาณเตือนภัย หรืออุปกรณ์อื่น ๆ ที่ใช้ในการรักษาความปลอดภัย เช่น ตรวจสอบว่าอุปกรณ์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่
- หากพบความผิดปกติในระบบ เช่น กล้อง CCTV เสียหรือระบบเตือนภัยไม่ทำงาน รปภ. ต้องรายงานให้ผู้รับผิดชอบทำการซ่อมแซมหรือบำรุงรักษา
4. การป้องกันเหตุการณ์ฉุกเฉิน
- รปภ. ต้องสามารถตอบสนองต่อเหตุการณ์ฉุกเฉิน เช่น การเกิดไฟไหม้, การบาดเจ็บ หรือการโจมตี โดยการแจ้งเจ้าหน้าที่หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ตำรวจ หรือหน่วยกู้ภัย
- รปภ. ควรมีความรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือป้องกันอุบัติเหตุ เช่น เครื่องดับเพลิง, อุปกรณ์การช่วยชีวิตเบื้องต้น
5. การจัดการกับเหตุการณ์ทะเลาะวิวาทหรือการกระทำผิด
- หากมีการทะเลาะวิวาทหรือพฤติกรรมที่ก่อความรุนแรงในสถานที่ รปภ. จะต้องเข้าไปควบคุมสถานการณ์และพยายามทำให้เหตุการณ์สงบลง โดยไม่ใช้ความรุนแรงเกินความจำเป็น
- รปภ. จะต้องรายงานเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจหากจำเป็น
6. การให้คำแนะนำและความช่วยเหลือ
- รปภ. มักจะต้องทำหน้าที่เป็นผู้ให้คำแนะนำเบื้องต้นแก่ผู้เข้ามาติดต่อ เช่น การให้ข้อมูลเส้นทาง หรือการให้คำแนะนำเกี่ยวกับการใช้บริการต่าง ๆ ในอาคาร
ทักษะที่สำคัญของเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย
การเป็นรปภ. นั้นต้องการทักษะหลายด้าน เช่น:
- ความรู้ด้านกฎหมาย: รปภ. ต้องมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความปลอดภัย เช่น กฎหมายอาญา, กฎหมายการใช้กำลัง, หรือกฎหมายเกี่ยวกับการจับกุมผู้กระทำผิด
- ทักษะการสื่อสาร: การสามารถสื่อสารได้ดี ทั้งกับผู้พักอาศัยหรือบุคคลที่มาเยือนเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้การทำงานเป็นไปอย่างราบรื่น
- ทักษะการจัดการเหตุการณ์ฉุกเฉิน: ความสามารถในการรับมือกับเหตุการณ์ฉุกเฉิน เช่น การป้องกันไฟไหม้, การทำการช่วยชีวิตเบื้องต้น
- ความระมัดระวังและตื่นตัว: รปภ. ควรมีความสามารถในการสังเกตสิ่งแปลกปลอม และสามารถตอบสนองได้ทันท่วงทีเมื่อมีเหตุการณ์ที่ผิดปกติ
ความสำคัญของงานรปภ.
การทำงานของ เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย (รปภ.) เป็นงานที่มีความสำคัญสูงต่อความปลอดภัยของบุคคลและทรัพย์สินในพื้นที่ต่าง ๆ เช่น อาคารสำนักงาน, คอนโดมิเนียม, โรงงาน, ห้างสรรพสินค้า และสถานที่อื่น ๆ เพราะรปภ. เป็นผู้ที่คอยเฝ้าระวังและป้องกันอันตรายจากเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้น รวมถึงการให้ความช่วยเหลือในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉิน